اخیراً پس از اعلام دولت تاجیکستان مبنی بر استرداد طلاب تاجیک از مدارس دینی کشورهای خارجی از جمله ایران، تعداد زیادی از طلاب مدارس دینی اهل سنت استان سیستان و بلوچستان نیز مجبور شدند تا از ادامه تحصیل منصرف شده و به کشور خودشان بازگردند. پایگاه اطلاع رسانی سنی آنلاین بر آن شد تا در همین موضوع با حضرت شیخ الاسلام مولانا عبدالحمید، رئیس شورای هماهنگی مدارس دینی اهل سنت استان، مصاحبهای را انجام دهد. آنچه در پی می آید مشروح این مصاحبه است:
سنی آنلاین: لطفا مختصرا در مورد حضور طلاب تاجیک در مدارس اهل سنت استان توضیح دهید.
مولانا عبدالحمید: پس از استقلال و آزادی ممالک اسلامی از استعمار شوروی سابق، مسلمانانی که هفتاد سال در خفقان و فشار زندگی می کردند و آزادی دینی به صورت مطلق از آنان سلب شده بود و هفتاد سال علیه اسلام، با تمام ابزار و امکانات تبلیع شده بود، فرزندان مسلمین برای فراگیری علوم دینی و شرعی به بلاد اسلامی سفر کردند و در این میان جمعی برای کسب علم به ایران اسلامی پناه آوردند که تعدادی از این برادران به مناطق سنی نشین کشور ایران و مخصوصا به سیستان و بلوچستان و زاهدان عزیمت کردند، شاید دلیل اینکه بلوچستان را انتخاب کردند به خاطر آن باشد که برادران تاجیک از لحاظ مذهبی حنفی مذهب هستند و با مدارس سیستان و بلوچستان مشترکات بیشتری از لحاظ فقهی داشتند. مدارس دینی سیستان و بلوچستان از برادران تاجیک به این خاطر استقبال کردند که مردم عزیز تاجیک از استعمار شوروی تازه آزاد شده بودند و مدتهای مدیدی رابطه آنها با جهان اسلام قطع گردیده بود و اکنون نیاز به تعلیم دارند و سزاوار همدردی هستند.
سنی آنلاین: با توجه به اینکه اخیراً تعداد زیادی از طلاب تاجیک از مدارس دینی اهل سنت سیستان و بلوچستان به کشورشان بازگردانده شدند، به نظر جنابعالی دلیل این خروج همگانی و اصرار دولت تاجیکستان بر این امر چیست؟
مولانا عبدالحمید: در مدتی که برادران تاجیک در منطقه سیستان و بلوچستان بودند هیچ ضرری برای دولت و ملت ایران نداشتند و مردمی بسیار شکیبا، صبور و بی آزار بودند و حتی یک مورد شکایت از برادران تاجیک، بنده سراغ ندارم، لذا اصحاب مدارس و عموم طلاب ایرانی از برادران تاجیک بسیار راضی و خشنود بودند و به طلاب تاجیک توجه داشتند.
از سال گذشته مسئولین ایران پافشاری کردند که طلاب تاجیک که در منطقه سیستان و بلوچستان تحصیل میکنند ویزای تحصیلی ندارند و باید از مدارس دینی اخراج و به تاجیکستان برگردانیده شوند. شایان ذکر است که از بدو ورود طلاب تاجیک به مدارس، اصحاب مدارس هم مکاتبتاً و هم شفاهاً و هم با ارسال وفود به تهران پیگیر این مسئله بودند که مجوز رسمی و ویزای تحصیلی بگیرند.
از سال گذشته رسما مقامات مسئول ایران پافشاری کردند که باید طلاب تاجیک اخراج شوند و اصحاب مدارس در این باره مقاومت کردند و گفتند، همان طور که به طلاب تاجیک "جامعة المصطفی" در قم و در مشهد و اصفهان و گرگان ویزای تحصیلی داده اید به طلاب تاجیک در استان سیستان و بلوچستان نیز ویزای تحصیلی بدهید، و به همین خاطر چند نفر از علمای سرشناس و شاخص به زندان انداخته شدند و علمای ما زندان را قبول کردند و ما گفتیم که طلابی که در حال تحصیل هستند، تحصیل آنها ناقص و ناتمام نشود و باید به جایی برسند و اینها برای علم آمدهاند و راه علم بر روی آنها مسدود نشود و کشور تاجیکستان تازه استقلال حاصل کرده است و مردم تاجیکستان نیز نیاز شدید به علوم شرعی دارند.
این پیگیریها ادامه داشت تا اینکه دولت تاجیکستان تصمیم به بازگشت طلاب تاجیک که در این منطقه تحصیل میکردند گرفت و به خانواده های آنها فشار وارد کرد، لذا در نتیجه این فشارها طلاب در منطقه به صورت گروهی در حال بازگشت به کشور هستند، و حدود120 نفر در یک گروه از مدارس مختلف بازگشتند و قبل از این هم تعداد زیادی بازگشته اند.
سنی آنلاین: رئیس جمهور تاجیکستان ادعا کرده که مدارس دینی خارج از کشور، باعث ایجاد افراط گرایی و جذب طلاب به خشونت می شوند، به نظر شما این ادعا تا چه اندازه منطقی و درست است؟
مولانا عبدالحمید: آن چیزی که برای ما مشخص است این است که گزارشهایی به دولت تاجیکستان رسیده مبنی بر اینکه در مدارس بلوچستان گرایش به سوی خشونت موجود است و این طلاب تاجیک ممکن است تحت تاثیر این گرایش قرار بگیرند، در حالی که ما با اطمینان کامل می توانیم بگوئیم که سالمترین و بهترین محل برای تحصیل طلاب تاجیک مدارس سیستان و بلوچستان هستند، زیرا هم از لحاظ مذهبی اهل سنت هستند و هم از لحاظ فقهی حنفی مذهب هستند و از لحاظ خط مشی راه اعتدال را دارند، بین افراط و تفریط بوده و قانونگرا هستند. نه اعتقادی به خشونت دارند و تا کنون هیچ موردی پیش نیامده است که علما و اساتید حوزه ها با خشونتی دست داشته باشند و یا راضی به خشونت باشند و یا دنبال تفرقه و دودستگی بین اقوام و مذاهب اسلامی باشند. اما از جاهای دیگر که طلاب تاجیک در آنجا مشغول تحصیل بوده اند، اطلاعی نداریم.
سنی آنلاین: طبق منابع موثق، تعداد زیادی از طلاب تاجیک در مدارس اهل تشیع در قم، گرگان، مشهد و غیره، از جمله در "جامعة المصطفی العالمیة" نیز مشغول تحصیل هستند، آیا دستور بازگشت طلاب، شامل این مدارس نیز شده است؟
مولانا عبدالحمید: تا جایی که بنده اطلاع دارم با کمال تاسف این فراخوان تنها متوجه طلابی شده است که در مدارس دینی اهل سنت مشغول تحصیل اند و طلاب تاجیکی که در مدارس دینی شیعه درس می خوانند هنوز در این مدارس حضور دارند و این دستور شامل حال آنها نشده است.
سنی آنلاین: توصیه شما به مقامات جمهوری تاجیکستان در قبال این موضوع چیست؟
مولانا عبدالحمید: آرزوی قلبی ما این بوده که تاجیکستان که تازه استقلال یافته و کشوری نوپاست هم درعرصههای دینی و هم دنیوی ترقی و پیشرفت حاصل کند و در این باره سراً و علنا ما دعای خیر کرده ایم.
آرزوی دیگر ما این بوده که ملت تاجیکستان با هم اتحاد و انسجام داشته باشند و امنیت پایدار. و ما هم به شاگردان تاجیک همین توصیه را نموده ایم که برای وحدت و انسجام تاجیکستان تلاش کنند و مایه اختلاف و تفرقه نباشند. برای ما مایه افسوس است که کاش مقامات تاجیکستان تحقیق به عمل می آوردند و فرصت می دادند که تحصیلات این طلاب به پایان می رسید و با سرمایه علم به کشورشان بر می گشتند؛ مطمئنا آنان به جای ضرر صد درصد نفع می بردند. هم اکنون تقاضای ما از مقامات تاجیکستان و شخص رئیس جمهور این است که در این دستور و فرمان خویش تجدید نظر کنند و تحقیق کامل به عمل بیاورند.
همچنین دلسوزانه و خیرخواهانه به جناب "امام علی عبدالرحمان"، ریاست محترم جمهور تاجیکستان، که انسان بسیار اندیشمند و فهیمی است، که برگزاری کنفرانس امام اعظم از ابتکارات ایشان است، توصیه می کنیم که در کشور خویش همان گونه که تقاضای دموکراسی واقعی است آزادی بدهد، مخصوصا آزادیهای دینی از قبیل برگزاری نماز در هر جای ممکن، آزادی تشکیل مدارس دینی و آزادی تبلیغ دین در جامعه وجود داشته باشد، زیرا کارشناسان معتقدند در هر کشوری که تبعیض و بی عدالتی بر مردم، خصوصا بر اهل دین، فشار آورده و آزادی آنها را سلب نماید، آن کشور با بحران اختلاف و ناامنی مواجه خواهد شد.
در پایان دعای ما آن است که کشور تاجیکستان در تمام عرصه های مادی و معنوی ترقی نموده و از مشکلات ناامنی و اختلاف در امان باشد. (آمین)
سنی آنلاین
سنی آنلاین: لطفا مختصرا در مورد حضور طلاب تاجیک در مدارس اهل سنت استان توضیح دهید.
مولانا عبدالحمید: پس از استقلال و آزادی ممالک اسلامی از استعمار شوروی سابق، مسلمانانی که هفتاد سال در خفقان و فشار زندگی می کردند و آزادی دینی به صورت مطلق از آنان سلب شده بود و هفتاد سال علیه اسلام، با تمام ابزار و امکانات تبلیع شده بود، فرزندان مسلمین برای فراگیری علوم دینی و شرعی به بلاد اسلامی سفر کردند و در این میان جمعی برای کسب علم به ایران اسلامی پناه آوردند که تعدادی از این برادران به مناطق سنی نشین کشور ایران و مخصوصا به سیستان و بلوچستان و زاهدان عزیمت کردند، شاید دلیل اینکه بلوچستان را انتخاب کردند به خاطر آن باشد که برادران تاجیک از لحاظ مذهبی حنفی مذهب هستند و با مدارس سیستان و بلوچستان مشترکات بیشتری از لحاظ فقهی داشتند. مدارس دینی سیستان و بلوچستان از برادران تاجیک به این خاطر استقبال کردند که مردم عزیز تاجیک از استعمار شوروی تازه آزاد شده بودند و مدتهای مدیدی رابطه آنها با جهان اسلام قطع گردیده بود و اکنون نیاز به تعلیم دارند و سزاوار همدردی هستند.
سنی آنلاین: با توجه به اینکه اخیراً تعداد زیادی از طلاب تاجیک از مدارس دینی اهل سنت سیستان و بلوچستان به کشورشان بازگردانده شدند، به نظر جنابعالی دلیل این خروج همگانی و اصرار دولت تاجیکستان بر این امر چیست؟
مولانا عبدالحمید: در مدتی که برادران تاجیک در منطقه سیستان و بلوچستان بودند هیچ ضرری برای دولت و ملت ایران نداشتند و مردمی بسیار شکیبا، صبور و بی آزار بودند و حتی یک مورد شکایت از برادران تاجیک، بنده سراغ ندارم، لذا اصحاب مدارس و عموم طلاب ایرانی از برادران تاجیک بسیار راضی و خشنود بودند و به طلاب تاجیک توجه داشتند.
از سال گذشته مسئولین ایران پافشاری کردند که طلاب تاجیک که در منطقه سیستان و بلوچستان تحصیل میکنند ویزای تحصیلی ندارند و باید از مدارس دینی اخراج و به تاجیکستان برگردانیده شوند. شایان ذکر است که از بدو ورود طلاب تاجیک به مدارس، اصحاب مدارس هم مکاتبتاً و هم شفاهاً و هم با ارسال وفود به تهران پیگیر این مسئله بودند که مجوز رسمی و ویزای تحصیلی بگیرند.
از سال گذشته رسما مقامات مسئول ایران پافشاری کردند که باید طلاب تاجیک اخراج شوند و اصحاب مدارس در این باره مقاومت کردند و گفتند، همان طور که به طلاب تاجیک "جامعة المصطفی" در قم و در مشهد و اصفهان و گرگان ویزای تحصیلی داده اید به طلاب تاجیک در استان سیستان و بلوچستان نیز ویزای تحصیلی بدهید، و به همین خاطر چند نفر از علمای سرشناس و شاخص به زندان انداخته شدند و علمای ما زندان را قبول کردند و ما گفتیم که طلابی که در حال تحصیل هستند، تحصیل آنها ناقص و ناتمام نشود و باید به جایی برسند و اینها برای علم آمدهاند و راه علم بر روی آنها مسدود نشود و کشور تاجیکستان تازه استقلال حاصل کرده است و مردم تاجیکستان نیز نیاز شدید به علوم شرعی دارند.
این پیگیریها ادامه داشت تا اینکه دولت تاجیکستان تصمیم به بازگشت طلاب تاجیک که در این منطقه تحصیل میکردند گرفت و به خانواده های آنها فشار وارد کرد، لذا در نتیجه این فشارها طلاب در منطقه به صورت گروهی در حال بازگشت به کشور هستند، و حدود120 نفر در یک گروه از مدارس مختلف بازگشتند و قبل از این هم تعداد زیادی بازگشته اند.
سنی آنلاین: رئیس جمهور تاجیکستان ادعا کرده که مدارس دینی خارج از کشور، باعث ایجاد افراط گرایی و جذب طلاب به خشونت می شوند، به نظر شما این ادعا تا چه اندازه منطقی و درست است؟
مولانا عبدالحمید: آن چیزی که برای ما مشخص است این است که گزارشهایی به دولت تاجیکستان رسیده مبنی بر اینکه در مدارس بلوچستان گرایش به سوی خشونت موجود است و این طلاب تاجیک ممکن است تحت تاثیر این گرایش قرار بگیرند، در حالی که ما با اطمینان کامل می توانیم بگوئیم که سالمترین و بهترین محل برای تحصیل طلاب تاجیک مدارس سیستان و بلوچستان هستند، زیرا هم از لحاظ مذهبی اهل سنت هستند و هم از لحاظ فقهی حنفی مذهب هستند و از لحاظ خط مشی راه اعتدال را دارند، بین افراط و تفریط بوده و قانونگرا هستند. نه اعتقادی به خشونت دارند و تا کنون هیچ موردی پیش نیامده است که علما و اساتید حوزه ها با خشونتی دست داشته باشند و یا راضی به خشونت باشند و یا دنبال تفرقه و دودستگی بین اقوام و مذاهب اسلامی باشند. اما از جاهای دیگر که طلاب تاجیک در آنجا مشغول تحصیل بوده اند، اطلاعی نداریم.
سنی آنلاین: طبق منابع موثق، تعداد زیادی از طلاب تاجیک در مدارس اهل تشیع در قم، گرگان، مشهد و غیره، از جمله در "جامعة المصطفی العالمیة" نیز مشغول تحصیل هستند، آیا دستور بازگشت طلاب، شامل این مدارس نیز شده است؟
مولانا عبدالحمید: تا جایی که بنده اطلاع دارم با کمال تاسف این فراخوان تنها متوجه طلابی شده است که در مدارس دینی اهل سنت مشغول تحصیل اند و طلاب تاجیکی که در مدارس دینی شیعه درس می خوانند هنوز در این مدارس حضور دارند و این دستور شامل حال آنها نشده است.
سنی آنلاین: توصیه شما به مقامات جمهوری تاجیکستان در قبال این موضوع چیست؟
مولانا عبدالحمید: آرزوی قلبی ما این بوده که تاجیکستان که تازه استقلال یافته و کشوری نوپاست هم درعرصههای دینی و هم دنیوی ترقی و پیشرفت حاصل کند و در این باره سراً و علنا ما دعای خیر کرده ایم.
آرزوی دیگر ما این بوده که ملت تاجیکستان با هم اتحاد و انسجام داشته باشند و امنیت پایدار. و ما هم به شاگردان تاجیک همین توصیه را نموده ایم که برای وحدت و انسجام تاجیکستان تلاش کنند و مایه اختلاف و تفرقه نباشند. برای ما مایه افسوس است که کاش مقامات تاجیکستان تحقیق به عمل می آوردند و فرصت می دادند که تحصیلات این طلاب به پایان می رسید و با سرمایه علم به کشورشان بر می گشتند؛ مطمئنا آنان به جای ضرر صد درصد نفع می بردند. هم اکنون تقاضای ما از مقامات تاجیکستان و شخص رئیس جمهور این است که در این دستور و فرمان خویش تجدید نظر کنند و تحقیق کامل به عمل بیاورند.
همچنین دلسوزانه و خیرخواهانه به جناب "امام علی عبدالرحمان"، ریاست محترم جمهور تاجیکستان، که انسان بسیار اندیشمند و فهیمی است، که برگزاری کنفرانس امام اعظم از ابتکارات ایشان است، توصیه می کنیم که در کشور خویش همان گونه که تقاضای دموکراسی واقعی است آزادی بدهد، مخصوصا آزادیهای دینی از قبیل برگزاری نماز در هر جای ممکن، آزادی تشکیل مدارس دینی و آزادی تبلیغ دین در جامعه وجود داشته باشد، زیرا کارشناسان معتقدند در هر کشوری که تبعیض و بی عدالتی بر مردم، خصوصا بر اهل دین، فشار آورده و آزادی آنها را سلب نماید، آن کشور با بحران اختلاف و ناامنی مواجه خواهد شد.
در پایان دعای ما آن است که کشور تاجیکستان در تمام عرصه های مادی و معنوی ترقی نموده و از مشکلات ناامنی و اختلاف در امان باشد. (آمین)
سنی آنلاین
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر